مبایعه نامه به زبان ساده: راهنمای جامع برای خریداران و فروشندگان
مبایعه نامه یکی از مهمترین اسناد در فرآیند خرید و فروش املاک در ایران است. این سند قراردادی است که بین خریدار و فروشنده منعقد میشود و جزئیات معامله را مشخص میکند. مبایعه نامه از اهمیت حقوقی بالایی برخوردار است و در صورت بروز اختلاف، قابل استناد در دادگاه میباشد.
نکات مهم برای خریدار و فروشنده
ماهیت حقوقی مبایعه نامه
مبایعه نامه بر اساس ماده ۱۰ قانون مدنی ایران تنظیم میشود. این سند تعهدی قانونی است که طرفین را ملزم میکند اقدامات لازم برای انتقال ملک را در زمان مشخص انجام دهند. مبایعه نامه میتواند به دو صورت رسمی (تنظیم شده در دفاتر اسناد رسمی) یا عادی (تنظیم شده در بنگاههای املاک یا توسط طرفین) باشد.
اجزای اصلی مبایعه نامه
یک مبایعه نامه استاندارد شامل موارد زیر است:
مشخصات کامل طرفین معامله
جزئیات دقیق ملک مورد معامله
قیمت و نحوه پرداخت
زمان تحویل ملک
تعهدات طرفین
نکات مهم در تنظیم مبایعه نامه
استعلام وضعیت ملک از مراجع قانونی قبل از تنظیم مبایعه نامه ضروری است.
تمامی اطلاعات باید با دقت کامل و بدون اشتباه ثبت شود.
ذکر وجه التزام برای تخلف هر یک از طرفین توصیه میشود.
معمولاً حق انتقال مبایعه نامه به شخص ثالث از خریدار سلب میشود.
مشخص کردن مسئول پرداخت هزینههای نقل و انتقال، مالیات و عوارض ضروری است.
تفاوت مبایعه نامه و قولنامه
اگرچه این دو اصطلاح گاهی به جای یکدیگر استفاده میشوند، اما تفاوتهایی دارند:
همچنین بخوانید: |
۱. قولنامه به مفهوم تعهد برای انجام اقدامات لازم معامله در آینده است اما مبایعه نامه همانطور که از نام آن پیداست، به مفهوم بیع یا همان قرارداد خرید و فروش منعقد شده است.
۲. قولنامه مانند یک پیش قرارداد عمل می کند و طرفین به طور صد درصد موظف به انجام معامله نیستند اما مبایعه نامه یک تعهد واقعی و قراردادی اصلی محسوب می شود.
۳. از تفاوت های دیگر قولنامه و مبایعه نامه این است که چون مبایعه نامه یک قرارداد واقعی است، به محض انعقاد آن، انتقال مالکیت نیز صورت می گیرد اما در قولنامه انتقال مالکیت صورت نمی گیرد و دو طرف تنها متعهد می شوند اقدامات لازم برای معامله ای در آینده را انجام دهند.
۴. مبایعه نامه دارای اعتبار قانونی است و در صورت مفقود شدن آن، با داشتن کد رهگیری می توان نسخه ای از آن را از طریق سامانه ثبت معاملات و املاک کشور دریافت نمود و یا نسخه طرف مقابل را برابر اصل نمود. اما قولنامه از اعتبار قانونی کمتری برخوردار است و بیشتر یک توافق اولیه برای انجام معامله در آینده است.
همچنین بخوانید: انواع سامانههای ملکی: راهنمای جامع برای معاملات املاک و زمین |
مراحل تنظیم مبایعه نامه
وارد کردن مشخصات خریدار، فروشنده و مورد معامله
امضا و اثر انگشت طرفین
امضای دو شاهد و مهر مشاور املاک
ثبت قرارداد در سامانه املاک و مستغلات
دریافت کد رهگیری ملک
نکات مهم برای خریدار و فروشنده
فروشنده باید در مورد نحوه دریافت وجه با خریدار به توافق برسد. خریدار باید از فروشنده تضمین بگیرد که در صورت عدم مراجعه برای انتقال سند، وجه التزام را پرداخت کند. همچنین، خریدار میتواند شرط کند که در صورت غیرقانونی بودن ملک، حق فسخ قرارداد را داشته باشد.
در پایان، توصیه میشود قبل از امضای مبایعه نامه، تمام موارد ذکر شده در آن به دقت مطالعه شود و در صورت نیاز از مشاوره حقوقی بهره گرفته شود. مبایعه نامه سندی حیاتی در معاملات املاک است و تنظیم دقیق آن میتواند از بروز مشکلات احتمالی در آینده جلوگیری کند.